نماینده های بیمه عزیز اگر به خبرهای مربوط به استارت‌آپ‌ها علاقمند باشید وبخواهید آن‌ها را دنبال کنید احتمالا با یکی از کلماتی که این روزها زیاد درباره آن می‌شنوید کلمه «فینتک» (Fintech) است. اصطلاح فینتک یا «فناوری مالی» (Financial technology) به شکل فزاینده‌ای در رسانه‌ها و در گفتگوهای گاه به گاه محافل تکنولوژی ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد. شاید هنوز بسیاری از مانماینده های بیمه با این اصطلاح آشنا نباشیم؛ اما به هیچ وجه نمی‌توانیم اهمیت آن را انکار کنیم. فینتک در ایران به طور اساسی در حال تغییر دادن شیوه زندگی ماست. اما بیایید پیش از هر چیز به این موضوع بپردازیم که فینتک چیست و چرا تا این اندازه مهم است.
فینتک چیست؟
کلمه Fintech ترکیبی از دو کلمه «مالی» (Financial) و «تکنولوژی» (Technology) است. فرهنگ‌نامه آکسفورد این اصطلاح را این گونه تعریف می‌کند: «برنامه‌های کامپیوتری و دیگر تکنولوژی‌هایی که برای حمایت یا فعال‌سازی خدمات بانکی و مالی استفاده می‌شوند». به عبارت ساده‌تر این اصطلاح نسبتا جدید به معنای استفاده از تکنولوژی برای کارآمدتر کردن خدمات مالی به کار می‌رود.
به زبان ساده تر به هر نوع فن آوری نوآورانه در زمینه های مالی فین تک می گویند. فینتک یا فناوری مالی به معنای کاربرد نوآورانه فناوری در ارائه خدمات مالی است. فینتک معادل Financial technology یا FinTech صنعتی در فضای اقتصادی است و به کمپانی‌هایی اشاره دارد که با کاربرد تکنولوژی تلاش می‌کنند خدمات مالی را کارآمدتر کنند. شرکت‌های فعال در زمینه فناوری‌های مالی عموما استارت‌آپ‌هایی هستند که تلاش می‌کنند خودشان را در سیستم‌های مالی جا بیندازند و شرکت‌های سنتی را به چالش بکشند.
اهداف فین تک ها
ایجاد تحول در صنعت مالی و بانکداری و شکل دهی دوباره به آن با رعایت ۳ اصل اساسی زیر:
- کاهش هزینه‌ها (در عین حفظ کیفیت و افزایش سرویس‌های مالی)
- حذف بروکراسی‌ها و شکستن محدودیت‌های زمانی و جغرافیایی
- توانایی هوشمندانه در ارزیابی خطرها و ریسک‌های احتمالی
استفاده کنندگان فین تک
فین تک می‌تواند هم به کسب و کارها خدمات ارائه کند هم به افراد. استفاده کنندهٔ اصلی فینتک، کسب و کارهای کوچک هستند. یعنی بنگاه هایی که غالباً تازه تأسیس هستند و باید هم هزینه های مالی خود را پایین نگه دارند و هم سریع حرکت کنند، مثل فروشگاه های الکترونیکی کوچک. اما فین تک برای مصرف کنند گان نهایی، کسب و کارهای بزرگ و حتی ارتباط بین کسب و کارها با هم( شرکت با شرکت) هم کاربرد دارد.
مثال‌هایی از فینتک
فینتک فقط شامل استارت آپ‌ها و شرکت‌های کوچک و تازه تأسیس نمی‌شود- شرکت‌های بزرگی همچون پی‌پل از پایه گذاران فینتک محسوب می‌شوند. زیرا در زمان خود، خدمتی ارائه کرد که نوآورانه بود، فناوارنه بود و در زمینه مالی بود. اما در حال حاضر، اکثر شرکت‌های فعال در فینتک، شرکت‌های کوچک و متوسط هستند. اکثر این شرکت‌ها به دنبال ارتباط دادن فرد به فرد یا نقطه به نقطه افراد و کسب و کارها هستند. به شکلی که افراد و کسب و کارها با واسطه و هزینه کمتری برای دریافت و پرداخت به هم متصل شوند. کسب‌وکارهای فینتک در ۹ دسته‌بندی کلی قرار می‌گیرند.
- پرداخت
- پول و ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت‌کوین
- ولث‌تک یا کسب‌وکارهای فناوری مربوط به بورس و سرمایه‌گذاری
- مدیریت مالی شخصی
- قرض دادن و تأمین سرمایه جمعی
- انتقال بین‌المللی پول یا رمیتنس‌ها
- بانکداری روزمره و بانک‌های بدون شعبه
- اینشورتک یا کسب‌وکارهای فناوری بیمه
- رگ‌تک یا کسب‌وکارهای مربوط به قانون‌گذاری
فینتک در ایران
در ایران نیز در تمامی زیرشاخه‌های فینتک مانند، پرداخت، ارزهای رمزنگاری شده، بیمه، تأمین مالی جمعی و … استارتاپ‌های شاخصی فعالیت می‌کنند. مهم‌ترین چالشی که فین‌تکی‌ها در ایران با آن روبرو هستند رگولاتوری و قانون‌گذاری است. تعدادی از استارتاپ‌های شاخص فین‌تکی نیز به دلیل همین مشکلات در سال ۱۳۹۶ به یکباره توسط دادستانی فیلتر شدند که پس از پیگیری این کسب و کارها مجددا رفع فیلتر شدند. بانک مرکزی ایران در اولین موضع‌گیری خود در شهریور ۹۵ نسبت به فین‌تک‌های پرداختی، اعلام کرد که فعالیت‌ها ایجاد ارزش می‌کند. در نهایت ضوابط فعالیت فین‌تک‌های پرداختی با نام پرداخت یاران در مهر ۹۶ توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران منتشر شد انجمن فینتک یکی از تشکل‌های تأثیرگذار در به رسمیت شناخته شدن کسب و کارهای فینتک در ایران بوده‌است.
آیا فین تک رقیب بانک ها ، بیمه ها و موسسات مالی خواهد بود؟
یکی از علت ها در خصوص عدم همکاری برای توسعه کسب و کارها شاید همین حس رقابت باشد درحالی که فین تک می تواند تکمیل کننده خدمات بانک ها ، بیمه ها و موسسات مالی باشد و هیچگاه به عنوان جایگزین و رقیب برای بانک ها، بیمه ها و موسسات مالی مطرح نخواهد بود.
چه کسانی از فین تک استفاده می کنند ؟
مخاطب اصلی فین تک ها کسب و کارهای کوچک هستند
برای معادل فارسی این اصطلاح از عبارت‌های «فناوری مالی» یا «نوآوری در خدمات مالی» نیز استفاده می‌شود. این عبارت‌ها به کسب‌و‌کارها و کمپانی‌هایی اشاره دارند که هدف آن‌ها استفاده نوآورانه از تکنولوژی برای کارآمدتر کردن خدمات مالی است. کارآفرینان و سرمایه‌گذاران به تازگی به این حوزه علاقه‌مند شده‌اند و کسب و کارهای جدید و خلاقانه‌ای در حوزه فناوری‌های مالی شروع به کار کرده‌اند. بسیاری از کارشناسان معتقدند که فینتک می تواند آینده صنعت بانکداری را تغییر دهد.
نوآوری در خدمات مالی شامل انواع خدمات مالی از جمله خدمات پرداخت قبوض و انتقال پول، سرمایه‌گذاری، خدمات وام و بیمه می‌شود. همان‌طور که می‌بینید این خدمات به خودی خود خدمات جدیدی نیستند و همواره چنین خدماتی به شیوه‌های گوناگون ارائه می‌شدند؛ فینتک درواقع به‌کار بردن تکنولوژی‌های روز و استفاده زیرساخت‌های دیجیتالی برای جایگزین کردن فرآیندهای جدید و کارآمدتر برای ارائه این دست از خدمات است.
در حال حاضر استارت‌آپ‌های مختلفی در حوزه فینتک در ایران شروع به کار کرده‌اند؛ اما این حوزه تنها محدود به استارت‌آپ‌ها نیست و ممکن است بنگاه‌های سنتی‌تر مانند بانک‌ها و بیمه ها نیز در خدمات خود نوآوری‌هایی ارائه کنند. البته نباید فینتک را با خدمات الکترونیک بانک‌ها و بیمه ها اشتباه گرفت. فراموش نکنید که فینتک، کاربرد فناوری در حوزه‌های مالی همراه با نوآوری است و صرف استفاده از فناوری فعالیت در این حوزه محسوب نمی‌شود. فراگیر شدن اینترنت و تکنولوژی‌های دیجیتال زمینه را برای ارائه خدمات نوآورانه مالی فراهم‌تر کرده است اما با این حال فناوری مالی لزوما محدود به فناوری اطلاعات و فضای آنلاین نیست و ممکن است به شیوه‌های خلاقانه دیگری نیز پیاده‌سازی شود. مثلا تولید اسکناس پلیمری که قابلیت شست‌وشو دارد یک فعالیت در حوزه فناوری مالی محسوب می‌شود.
زمینه‌های فعالیت فینتک
به طور کلی فینتک می‌تواند هم مستقیما با کاربران نهایی در ارتباط باشد و هم می‌تواند به کسب و کارها خدمات ارائه کند. کسب و کارهایی که می‌خواهند هزینه‌های مالی خود را پایین نگه دارند و سرعت عمل خود را افزایش دهند به سراغ فینتک می‌روند. همچنن کاربران با بهرهگیری از خدمات فینتک می‌توانند در زمان خود صرفه‌جویی کنند. خدمات فینتک بسیار گسترده است و حتی زمانی که یک بیمه گذار برای یافتن شرکت بیمه ای یا دفتر بیمه ای برای خرید بیمه نامه با بهترین شرایط و حق بیمه مناسب در اینترنت سرچ می‌کنید به نوعی از خدمات فینتک بهره می برید.
چرا فینتک مهم است؟
در سال‌های اخیر فراگیری و دسترس‌پذیری تکنولوژی‌های جدید رفتار کاربران را تحت تاثیر قرار داده است. امروزه گوشی‌های هوشمند همراه به بخش جدایی‌ناپذیر زندگی انسان‌ها تبدیل شده‌اند و کاربران ترجیح می‌دهند تمام کارهای خود را به کمک گوشی هوشمند همراه خود و با چند حرکت ساده انجام دهند. به لطف به وجود آمدن چنین شرایطی، شانس موفقیت خدماتی که روی گوشی‌های هوشمند ارائه می‌شوند بسیار زیاد است.
خدمات بانکی و بیمه با تکیه بر تکنولوژی‌ها می‌تواند بسیار بهره‌ورتر باشد. تصور کنید یک عملیات بیمه ای را که در صورت مراجعه به شعبه یکی از شرکت های بیمه یا دفاتر نمایندگی دست کم یک ساعت از زمان بیمه گذار را می‌گیرد، بتوانید به راحتی با گوشی هوشمند خود و در مدت زمانی که انتظار آمدن اتوبوس یا مترو را می‌کشید انجام دهید. این سرعت بالا در ارائه خدمات نه تنها برایبیمه گذاران که برای شرکت های بیمه و دفاتر بیمه نیز بسیار با اهمیت است. صنعت خدمات مالی پتانسیل بسیار زیادی برای بهرهگیری از هوش‌مصنوعی و بیگ‌دیتا دارد. شرکت‌های فینتک از این پتانسیل‌ها بهره می‌برند و با جمع‌آوری اطلاعات حجیم و تحلیل و پردازش آن‌ها بهره‌وری خدمات مالی را افزایش می‌دهند. این شرکت‌ها با خدمات خود سعی می‌کنند تا تجربه کاربر از خدمات مالی را تغییر دهند.
استفاده از فین تک چه مزایایی دارد؟
مثل هر کسب و کار جدید و خلاقانه ای این شرکت ها در هر خدمتی که به شما ارائه می کنند، مشکلی را از راه بر می دارند. حل مشکل محدودیت های بانکی، ارائه خدمات مالی و حسابداری آسان، ارائه انواع وام با حذف دردسرهای جاری، مدیریت مالی و دیگر مزایایی که تا به حال توسط مجموعه های سنتی ارائه نشده است، از جمله این خدمات است.